Eerste kerstdag, Palamaner

‘s Morgens gingen Piet Jan en ik te voet met de jongens van de Vocational Training naar de mis in het dorp. Onze autist was zijn slippers vergeten, wat geen pretje voor hem was op alle bultige en kiezelige paadjes. We ontdekten het pas halverwege en toen was het te laat om terug te gaan. Er was volop ruimte in de kerk: hier geldt dat kerstavond de gelegenheid is om naar de mis te gaan. Na afloop werden we naar voren geroepen, waar we in twee dichtopeengepakte rijen werden gewrongen. Er gebeurde iets voorin de kerk, maar wat, dat konden we niet zien. Eenmaal vooraan zagen we dat iedereen neerknielde om de voetjes van een klein gipsen Christuskindje te kussen. Om de snelheid te bevorderen waren er voor het gemak twee Christuskindjes neergelegd. Na ieder kusje werden de voetjes afgeveegd met een lapje. Niet zo vreemd dat iedereen verkouden is, als je daarvoor hetzelfde lapje gebruikt. Wij moesten wel erg diep door het stof om erbij te kunnen, want de beeldjes stonden op een heel laag plankje. Eenmaal op de terugweg kwamen we op het idee om voor de jongens een auto te bestellen, zo’n driewielige taxi die je hier overal ziet. Balaji werd erg bleek bij die gedachte, want dat kon toch niet! Dus werd er een busje opgeroepen waarin we werden teruggebracht. Jammer! We hadden graag het voorbeeld van de bevolking gevolgd om onder het zingen van “ Hoog op de gele wagen” met z’n twaalven in zo’n klein bakje te zitten. Maar we konden hem niet aan zijn verstand brengen dat het voor ons een heel leuke ervaring zou zijn en een presentje voor de jongens. Cultuurverschillen spelen ons regelmatig parten en het beste is, om de zaak op zijn beloop te laten.
Na de koffie vertrokken we naar een van de tribal villages hier in de omgeving, waar een klein studycentre was gebouwd. We vonden de mensen erg open, ze waren nieuwsgierig en stelden veel vragen. We lieten foto’s zien van blonde kleinkindertjes en legden uit dat we zo groot waren omdat de oogst bij ons altijd wel lukte, ook als het geen goed weer was. We konden dan groenten verbouwen onder glas. Uitleggen welke basisprincipes ten grond lagen aan onze economie werkt niet voor ongeletterde mensen, die zelden iemand van buiten zien. We begrepen, dat de kindertjes, die hier bij elkaar waren de eerste generatie ooit was, die naar school kon gaan en dus de eersten, die leerden lezen en schrijven. Zij zullen ook de eersten zijn, die zich niet vergissen in een wurgcontract van een of andere slimme landlord, waarbij ze een leven lang gebonden zijn aan het aflossen van een schuld van vijftig euro tegen een rente van 38 procent…en dus hun leven vrijwel in slavernij moeten doorbrengen. Deze mensen waren trots op zichzelf en blij dat ze hun eigen broek konden ophouden. Ze verdienen de kost met het verzamelen van brandhout. Wie hard doorwerkt verdient twee keer zestig roepie, omdat hij twee takkenbossen per dag kan verzamelen. Als vader en moeder beiden de hele dag werken, kan dat verdubbeld worden. De kinderen worden als baby meegenomen, maar diegenen tussen hun tweede en vijfde jaar, die nog niet naar school gaan, blijven thuis en zorgen voor elkaar. Er is in de buurt wel een oma of grote zus die een beetje op hen let. ’s Morgens wordt voor deze kinderen wat eten en wat water achtergelaten en verder moeten ze zichzelf redden. Dat kan niet anders, want er moet gewerkt worden.